Mobbing w miejscu pracy – jak rozpoznać i przeciwdziałać?

​​​​​​​​​​​​​​Klaudia Kamińska-Kiempa

15 maja 2025

Zgodnie z art. 94(3) Kodeksu pracy (k.p.)  mobbing oznacza „działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników".

Definicja mobbingu i jej konsekwencje

Przy takiej definicji, która zakłada, że nękanie lub zastraszanie mają być uporczywe, długotrwałe, powodować zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, nakierowane na poniżenie, ośmieszenie, izolację lub eliminację z zespołu – nie każde zachowanie, nawet jeśli ocenimy je jako naganne i sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, będzie mogło być mobbingiem.

Nie każde naganne zachowanie to mobbing

Doświadczenie pokazuje, że bardzo często zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają poważną trudność w rozróżnieniu, które zachowanie jest mobbingiem, a które nie spełnia przesłanek ustawowych. Powoduje to, że wielokrotnie dochodzi do sporów sądowych wszczynanych przez (byłych) pracowników, w których podnoszone są zarzuty mobbingu. Już w trakcie procesu okazuje się, że zachowanie – subiektywnie lub nawet i obiektywnie – było naganne, ale z uwagi na brak np. uporczywości i długotrwałości nie może przez sąd zostać uznane za mobbing.

Rola pracodawcy w przeciwdziałaniu mobbingowi

Dużym wyzwaniem dla pracodawców jest więc zwrócenie szczególnej uwagi na działania szerzące wiedzę w zakresie mobbingu wśród pracowników – tych szeregowych oraz na stanowiskach kierowniczych. Chodzi nie tylko o stworzenie procedury przeciwdziałania mobbingowi (dla przypomnienia: jest to obowiązek pracodawcy), która będzie skuteczna i efektywna – bo tylko taka procedura odniesie odpowiedni skutek – ale także prowadzenie szeroko zakrojonych działań szkoleniowych, które pozwolą pracownikom zrozumieć istotę mobbingu. Taka świadomość wśród pracowników spowoduje, że funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako zbiorowości ludzi będzie na dużo wyższym poziomie świadomości i pozwoli pracodawcom lepiej zarządzać ryzykiem, jakie niesie za sobą mobbing w miejscu pracy.

Ponadto prowadzenie przez pracodawcę działań o charakterze prewencyjnym ( np. wprowadzenie szytej na miarę polityki przeciwdziałania mobbingowi, prowadzenie szkoleń z tej tematyki),  które będą dowodem, że pracodawca podjął realne kroki mające na celu przeciwdziałanie mobbingowi – może uwolnić pracodawcę od odpowiedzialności, do której zostanie pociągnięty sam sprawca.  

Jeśli masz pytania lub wątpliwości związane z rozpoznaniem mobbingu w miejscu pracy,  skontaktuj się z naszymi ekspertami​.