APA: wyłączenie kosztów możliwe tylko do końca roku

Michał Sojka

3 grudnia 2019 r.

5 listopada 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (dalej: ustawa DRM). Ustawa implementuje do polskiego prawa rozwiązania przewidziane w Dyrektywie Rady (UE) 2017/1852 z dnia 10 października 2017 r. w sprawie mechanizmów rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w Unii Europejskiej. Ustawa wchodzi w życie, poza wyjątkami w niej wskazanymi, w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Niestety w ustawie zabrakło opisywanych już przez nas [czytaj artykuł], a zapowiadanych przez Ministerstwo Finansów przepisów umożliwiających zawnioskowanie o uprzednie porozumienie cenowe (APA) w trybie uproszczonym.

Od czego się zaczęło

1 stycznia 2018 r. weszły w życie przepisy ograniczające możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wydatków na niektóre usługi o charakterze niematerialnym, ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych (w rozumieniu przepisów o cenach transferowych) lub mających swoją siedzibę w krajach stosujących szkodliwa politykę podatkową.

W świetle przepisów podatnik może bez ograniczeń zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na usługi niematerialne do kwoty 3  mln zł rocznie. Wydatki na usługi niematerialne przekraczające kwotę 3 mln zł mogą być zaliczone do kosztów, w części nieprzekraczającej 5% „podatkowej EBIDTA” (wskaźnik ten odpowiada nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody o charakterze odsetkowym nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych i odsetek).

Wynikające z przepisów ograniczenie w zaliczaniu wskazanych kosztów do kosztów uzyskania przychodów oparte jest o limit 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów.  pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych i odsetek.

Które usługi podlegają ograniczeniu

Ograniczeniu, zgodnie z art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, podlegają następujące usługi:

• doradcze, badania rynku, usługi reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
• wszelkiego rodzaju opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw i wartości określonych w ustawie, tj. praw autorskich lub pokrewnych praw majątkowych, licencji, praw określonych w ustawie Prawo własności przemysłowej (np. znaki towarowe, patenty, wzory przemysłowe ) oraz wartości stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (tzw. know how),
• przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze

Powyższe ograniczenie nie dotyczy jednak m.in. usług objętych decyzją w sprawie uznania prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej pomiędzy podmiotami powiązanymi (decyzja APA, ang. Advanced Pricing Agreement).

Art. 15e ustawy CIT

Art. 15e ust. 15 ustawy CIT (w nowym brzmieniu wprowadzonym przez art.  109 pkt 10 lit. b ustawy DRM) stanowi, że ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów kosztów usług, opłat i należności na rzecz podmiotów powiązanych (powyżej 3 mln zł i 5% podatkowego EBITDA) nie ma zastosowania do wydatków stanowiących wynagrodzenie dla podmiotu powiązanego w zakresie w jakim decyzja APA lub porozumienie podatkowe, o którym mowa w art. 20zb pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa obejmuje prawidłowość kalkulacji tego wynagrodzenia.

Decyzja w sprawie APA jest decyzją administracyjną, wydawaną na wniosek podatnika, w której Szef Krajowej Administracji Skarbowej uznaje prawidłowość stosowanych cen transferowych w danej transakcji pomiędzy podmiotem krajowym a zagranicznym. Decyzja APA może odnosić się do transakcji, które toczą się lub są planowane w dniu złożenia wniosku. Termin obowiązywania decyzji APA nie przekracza 5 lat, decyzja może być po tym czasie odnawiana pod warunkiem, że okoliczności pomiędzy podmiotami nie uległy istotnym zmianom.

Wniosek APA wymaga uwzględnienia i pozyskania szczegółowych informacji zarówno o podatniku jak i o podmiotach powiązanych uczestniczących w transakcji. We wniosku należy m.in. wskazać:

• informacje dotyczące wnioskodawcy i pozostałych podmiotów powiązanych uczestniczących w dokonaniu transakcji kontrolowanej,
• informacje dotyczące transakcji kontrolowanej objętej wnioskiem,
• wskazanie okresu obowiązywania uprzedniego porozumienia cenowego,
• wskazanie, czy wniosek dotyczy wydania jednostronnego uprzedniego porozumienia cenowego czy
• zawarcia porozumienia dwustronnego albo porozumienia wielostronnego,
• w zakresie porozumień dwustronnych i porozumień wielostronnych – informację dotyczącą złożenia wniosku do właściwego organu zagranicznego przez zagraniczne podmioty powiązane, obejmującą nazwy tych podmiotów, państwo, w którym został lub zostanie złożony taki wniosek oraz datę jego złożenia, o ile jest znana.

Korzyści płynące z uzyskania APA

Korzyści z uzyskania APA są dwojakie. Pierwszą z nich jest pewność bezpieczeństwa podatkowego w obszarze cen transferowych (zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego, wyeliminowanie ryzyka doszacowania cen, nałożenia dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz sankcji karnoskarbowych za poświadczenie nieprawdy w oświadczeniu o rynkowości transakcji w przypadku kwestionowania przez organy jej warunków). Drugą równie istotną korzyścią jest wspomniana wcześniej możliwość uznania jako koszty uzyskania przychodu wydatków poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych w związku z uzyskiwaniem świadczeń o których mowa w art. 15e ustawy CIT.

Warto także podkreślić, iż na podstawie przepisów przejściowych ustawy DRM, dla wniosków złożonych do 31 grudnia 2019 r. ograniczenie z art. 15e ustawy CIT nie znajdzie zastosowania również w stosunku do roku podatkowego poprzedzającego rok złożenia wniosku.

Podatnicy, którzy złożą wnioski o uprzednie porozumienia cenowe przed końcem 2019 r. i uzyskają decyzję APA, zdołają uratować koszty z tytułu usług niematerialnych zarówno za rok 2019, jak i 2018.

Stosowanie decyzji APA przynosi wiele korzyści.  Instrument ten może okazać się interesujący w szczególności dla podatników funkcjonujących w ramach grup kapitałowych oraz dokonujących wydatków na zakup usług niematerialnych od podmiotów z grupy, limitowanych na podstawie art. 15e ustawy CIT.

W związku z tym, warto przeanalizować opłacalność zawnioskowania o APA, gdyż czasu na złożenie wniosku pozostało niewiele. W tym temacie chętnie wesprą Państwa specjaliści Rödl & Partner.