Rekompensata z tytułu stosowania ceny maksymalnej a podatek VAT

Spółka, która wystąpiła o wydanie interpretacji do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zajmuje się handlem, wytwarzaniem, przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej. Swoją działalność prowadzi na terenie Polski oraz krajów Unii Europejskiej. 

Pod koniec października 2022 r. uchwalono ustawę o cenach maksymalnych. Jej celem było zminimalizowanie podwyżek cen energii oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego obywateli w obliczu niesprzyjających dla Polski okoliczności, przede wszystkim wojny w Ukrainie i jej konsekwencji. W ustawie określono ceny maksymalne energii za jej dostawę dla określonych odbiorców, takich jak gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorcy. Ceny te muszą stosować muszą podmioty uprawnione, czyli spółki energetyczne w rozumieniu ustawy o cenach maksymalnych. Akt zobowiązuje także wytwórców energii elektrycznej do przekazywania odpisów na rzecz nowo stworzonego Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny. Z tytułu stosowania cen maksymalnych przedsiębiorcy mają prawo otrzymania rekompensat. 

Spółka energetyczna zapytała zatem, czy rekompensata z art. 8 ust. 1 ustawy o cenach maksymalnych stanowi dotację, subwencję lub inną dopłatę o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Spółka powołała się na interpretację przepisów prezentowaną w orzecznictwie sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w myśl której dotacje są opodatkowane tylko w przypadku, gdy odpowiadają w całości lub w części wynagrodzeniu z tytułu danej czynności i są powiązane z konkretną, oznaczoną dostawą towarów lub usługą. Spółka stała na stanowisku, że w tej sytuacji przesłanki te nie zachodzą, a rekompensata jest jedynie pośrednio związana z ceną dostawy energii. Ceny energii bowiem wynikają bezpośrednio z ustawy.

Dyrektor KIS nie zgodził się ze spółką. Jego zdaniem rekompensata przekazywana spółce jest dotacją mającą bezpośredni wpływ na cenę. Rekompensata związana jest z konkretnym świadczeniem, czyli dostawą prądu dla określonych odbiorców uprawnionych, a jej bezpośrednim celem jest ograniczenie skutków wzrastającej ceny energii elektrycznej. Tym samym stanowi element ceny, który ją determinuje – bez rekompensaty cena energii byłaby wyższa. W opinii organu art. 10 ust. 2 ustawy o cenach maksymalnych – wyłączający rekompensaty z kręgu dotacji, subwencji i innych dopłat – nie ma charakteru przesądzającego. Ponadto – zgodnie z art. 4 ustawy o VAT – do tego podatku nie mają zastosowania ulgi i zwolnienia udzielone na podstawie odrębnych ustaw, czyli także ustawy o cenach maksymalnych. Rekompensata powinna być zatem zaliczana do podstawy opodatkowania i podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. 

Na powyższą interpretację spółka złożyła skargę do WSA w Warszawie. Sąd zgodził się ze spółką. Jego zdaniem rekompensata nie może zostać uznana za dopłatę, która bezpośrednio wpływa na cenę energii elektrycznej. Ceny maksymalne zostały określone w ustawie, spółka zatem nie może samodzielnie ich obniżyć, licząc na rekompensatę. Cena energii elektrycznej jest niezależna od decyzji spółki, więc jest to dofinansowanie natury ogólnej. Dlatego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. 

Sąd wskazał również, że w samej ustawie o cenach maksymalnych jest przepis przewidujący wyłączenie tej rekompensaty z podstawy opodatkowania (art. 10 ust. 2). Umiejscowienie go w ustawie innej niż ta dotycząca podatku VAT nie zmienia faktu, że jest to przepis prawa podatkowego umiejscowiony w równorzędnym akcie prawnym. Jego stosowania nie wyłącza także art. 4 ustawy o VAT. Przepis ten ma na celu uniemożliwienie stosowania ulg i zwolnień, które są ustanowione w innych przepisach niedotyczących podatku VAT oraz chronienie zasady powszechności opodatkowania. Art. 10 ust. 2 ustawy o cenach maksymalnych natomiast odnosi się bezpośrednio do przepisów ustawy o VAT, nie można zatem zakładać, że wyłącza przepisy dotyczące samego podatku VAT. 

W rezultacie sąd uznał, że rekompensata, której dotyczył spór, została wyłączona przez ustawodawcę z podstawy opodatkowania podatku VAT. Wbrew temu, co twierdził Dyrektor KIS, nie może być zatem traktowana jako dotacja i opodatkowana podatkiem VAT.

Jeżeli jesteś podmiotem otrzymującym rekompensaty z tytułu stosowania ceny maksymalnej i masz wątpliwości co do zasad jej opodatkowania – skontaktuj się z nami.