Niemiecka ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw i jej oddziaływanie na przedsiębiorców w Polsce

Biorąc pod uwagę skalę wymiany handlowej z Republiką Federalną Niemiec, zasięg oddziaływania tej ustawy obejmuje również funkcjonowanie wielu podmiotów gospodarczych na terenie Polski. 

Głównym obowiązkiem, który nakłada ustawa, jest dochowanie przez niemieckich przedsiębiorców, a także niemieckie oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, należytej staranności w zakresie przestrzegania praw człowieka w ramach łańcuchów dostaw. 

Regulacje zobowiązują niemieckich przedsiębiorców do przygotowania systemu oceny ryzyka w sprawach naruszeń praw człowieka i standardów środowiskowych w ramach ich łańcuchów dostaw. Ponadto będą musieli opublikować plan zapobiegania naruszeniom, obejmujący zarówno ich przedsiębiorstwa, jak i dostawców, a także wykazywać się należytą starannością w kontroli przestrzegania praw człowieka na poziomie podmiotów, z którymi współpracują w ramach łańcucha dostaw.

Powyższe obowiązki obowiązują od początku 2023 r., przy czym obecnie spoczywają jedynie na przedsiębiorcach zatrudniających powyżej 3000 osób. Od 2024 r. próg ten zostanie obniżony do 1000 osób. Według danych Rządu Federalnego w Niemczech istnieje około 4800 przedsiębiorstw tej wielkości.

Ustawa szeroko definiuje pojęcie łańcucha dostaw, uwzględniając wszystkie niezbędne fazy produkcji lub świadczenia usług – począwszy od wydobycia surowców, a skończywszy na dostawie do klienta końcowego, zarówno na terenie Republiki Federalnej Niemiec, jak i zagranicą. Oznacza to, że niemiecki przedsiębiorca objęty obowiązkiem ustawowym musi wykazać należytą staranność w zakresie monitorowania przestrzegania praw człowieka na każdym z tych etapów.

W ustawie uwzględniono zróżnicowany i szeroki katalog zakazów naruszeń praw człowieka. Za niedopuszczalne uznane zostały m.in.:  

Ustawa priorytetowo traktuje również kwestię ochrony środowiska. Wprost zakazane jest powodowanie znaczących zanieczyszczeń środowiskowych, w tym nieekologiczne postępowanie z odpadami czy stosowanie niektórych zakazanych substancji chemicznych.  

Powyższe wymogi wobec partnerów handlowych niemieckich przedsiębiorców wpisują się zatem w koncepcję zrównoważonego rozwoju biznesu, która obecna jest także w przepisach unijnych dotyczących ESG . 

Omawiana regulacja powoduje, że niemieccy przedsiębiorcy objęci obowiązkami wynikającymi z ustawy mogą oczekiwać od współpracujących z nimi polskich dostawców wprowadzenia procedur potwierdzających przestrzeganie jej standardów i właściwe zarządzanie ryzykiem. Mowa tu m.in. o:

Jednocześnie, mając na uwadze rozszerzenie obowiązków ustawowych w 2024 r., już teraz część niemieckich kontrahentów może domagać się od polskich podmiotów informacji na temat ich poddostawców i potencjalnych zagrożeń dla przestrzegania praw człowieka. 

Naruszenie ustawy może powodować nałożenie sankcji na przedsiębiorcę niemieckiego w wysokości do 500 tysięcy euro, a dla tych, których światowy średni obrót grupy przekracza 400 milionów euro rocznie – nawet do 2 procent obrotu. W związku z tym dla wielu przedsiębiorców zza Odry przestrzeganie standardów ustawy przez polskich partnerów może się okazać warunkiem koniecznym do podjęcia lub kontynuowania współpracy handlowej. 

Jeśli jesteś zainteresowany dostosowaniem standardów przedsiębiorstwa do wymogów niemieckiej ustawy o nadzorze nad łańcuchami dostaw oraz w zakresie pozostałych przedsięwzięć wpisujących się w koncepcję zrównoważonego biznesu i raportowania ESG – skontaktuj się z naszymi ekspertami.