Przebieg badania sprawozdania finansowego

Badanie sprawozdania finansowego polega w głównej mierze na przeprowadzeniu procedur, które służą uzyskaniu dowodów badania kwot i ujawnień przedstawionych w sprawozdaniu finansowym. Głównym zadaniem biegłego rewidenta jest  potwierdzenie na podstawie zebranych dowodów czy sprawozdanie finansowe rzetelnie i jasno przedstawia, sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. Potwierdza również zgodność sprawozdania z mającymi zastosowanie przepisami ustawy i przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz o prawidłowości ksiąg rachunkowych stanowiących podstawę jego sporządzenia. Od biegłego rewidenta zależy dobór zastosowanych procedur badania.

Akceptacja badania sprawozdania finansowego

Badanie sprawozdania finansowego jest procesem złożonym. Pierwszy etap badania to akceptacja zlecenia – należy rozważyć niezależność firmy audytorskiej i możliwość spełnienia przez nią wymogów kompetencyjnych oraz etycznych związanych z badaniem, zweryfikować uczciwość klienta oraz wyznaczyć zespół badający.  . Pozytywne rozpatrzenie powyższych punktów umożliwia firmie audytorskiej podjęcie zgody na przyjęcie zlecenia badania oraz w dalszym kroku na podpisanie umowy o badanie i ocenę sprawozdania finansowego z kierownikiem badanej jednostki. Umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana na podstawie podjętej uchwały o wyborze biegłego rewidenta przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe danej jednostki.

Istotność ogólna i cząstkowa

Po podpisaniu umowy biegły rewident może przystąpić do pracy. W początkowej fazie jego głównym zadaniem jest zdobycie wiedzy na temat jednostki i jej środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem kontroli wewnętrznej jednostki. Wiedza ta musi być wystarczająca do rozpoznania i oceny ryzyka istotnych zniekształceń w sprawozdaniu finansowym spowodowanych oszustwem lub błędem. Następnie biegły rewident przystępuje do planowania badania, czyli do zaprojektowania procedur, które umożliwią zgromadzenie odpowiednich dowodów badania oraz w znaczący sposób ograniczą stwierdzone ryzyka.

Bardzo ważnym elementem planowania jest określenie przez biegłego rewidenta „istotności ogólnej”, czyli najwyższej kwoty zniekształcenia, która może być zawarta w sprawozdaniu finansowym, niewpływającej na podejmowane przez użytkowników sprawozdania decyzji ekonomicznych. Punktem wyjściowym do ustalenia istotności mogą być różne składowe sprawozdania finansowego, na których jego użytkownicy skupiają szczególną uwagę przy ocenie wyników finansowych jednostki np.: zysk brutto, przychody, suma bilansowa czy też kapitały. W zależności od przyjętej podstawy, do wyliczenia poziomu istotności przyjmuje się progi w przedziale 0,5-7%.  W celu ograniczenia do odpowiednio niskiego poziomu prawdopodobieństwa, że łącznie nieskorygowane i niewykryte zniekształcenia przekroczą istotność wyznaczoną dla sprawozdania finansowego jako całość, wyznacza się  „istotność cząstkową”, która kształtuje się na poziomie 60%-75% istotności ogólnej. Dodatkowo biegły rewident może ustalić  „próg graniczny”, czyli procentowo wyrażony wskaźnik, poniżej którego wykryte zniekształcenia uznaje się za nieistotne i niewymagające korekty sprawozdania finansowego.

Testy zgodności sprawozdania finansowego

Kolejnym etapem procesu jest przeprowadzenie testów zgodności, które obejmują badanie systemu rachunkowości danej jednostki gospodarczej oraz badanie istnienia i funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej. Głównym celem przeprowadzanych testów jest uzyskanie pewności, że kontrole stosowane przez jednostkę gwarantują kompletne i zgodne z polityką rachunkowości ujęcie w księgach operacji gospodarczych oraz wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu. Testy zgodności przeprowadza zespół audytorski, rozpoczynając od przeprowadzenia wywiadu z pracownikami oraz kierownictwem badanego podmiotu, dotyczącego funkcjonowania danego procesu. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi biegły rewident dokonuje opisu danego procesu  oraz porównuje go z właściwymi dokumentami źródłowymi, które mogą wskazać na ewentualne nieprawidłowości systemu kontroli wewnętrznej. Na podstawie wyników testu biegły rewident jest w stanie ocenić jej mocne i słabe strony oraz w odpowiedni sposób zaplanować procedury badania przeprowadzane na badaniu zasadniczym, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia nieprawidłowości.

Wyniki badania testów zgodności w wymierny sposób wpływają na zaprojektowanie odpowiednich testów wiarygodności w stosunku do poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego, które mają za zadanie weryfikację prawdziwości wcześniej ustalonych stwierdzeń i są następstwem testów zgodności. Jeżeli biegły rewident uzyska wystarczający stopień pewności o prawidłowości funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej i księgowości, może ograniczyć testy wiarygodności. Im większe jest zaufanie do tych systemów, tym mniejsza liczebność próby dla testów wiarygodności.
 

Uzgodnienie wersji sprawozdania finansowego  

Końcowym etapem badania jest uzgodnienie ostatecznej wersji sprawozdania finansowego. Stwierdzone istotne nieprawidłowości są przedstawiane kierownictwu jednostki oraz omawiane na spotkaniu podsumowującym badanie, które zazwyczaj odbywa się po zakończeniu badania wstępnego oraz zasadniczego. Wynik prac biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego jest każdorazowo przedstawiony w sprawozdaniu z badania.

Jeżeli są Państwo zainteresowani usługą badania sprawozdania finansowego, zachęcamy do kontaktu z biegłymi rewidentami w naszych biurach w Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu.

 ​

Do góry »