Nasz strona wykorzystuje pliki cookies w celu personalizacji oferty wysyłanej do klientów oraz analizy zachowania użytkowników, tak aby dostarczać usługi na najwyższym poziomie. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie danych. Dalsze informacje można znaleźć w polityce prywatności.



Czy osoby zgłaszające informacje niezgodne z prawdą podlegają ochronie?

PrintMailRate-it

​Aneta Siwek

7 października 2022 r.


Jak wynika z art. 11 projektu ustawy o sygnalistach: wobec zgłaszającego nie mogą być podejmowane jakiekolwiek działania odwetowe ani próby lub groźby zastosowania takich działań. 

Czy ochronie podlegają wszyscy sygnaliści, w tym zgłaszający informacje nieprawdziwe? 


Na pytanie należy odpowiedzieć przecząco. Kluczowe są tu przepisy transponowanej do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii [1], zgodnie z którą do objęcia ochroną przed działaniami odwetowymi kwalifikują się osoby dokonujące zgłoszenia – o ile: 

  • miały uzasadnione podstawy, aby sądzić, że będące przedmiotem zgłoszenia informacje na temat naruszeń są prawdziwe w momencie dokonywania zgłoszenia i że informacje takie są objęte zakresem stosowania dyrektywy,
  • dokonały zgłoszenia lub ujawnienia publicznego zgodnie z przepisami dyrektywy [1a].

Osoby chcące skorzystać z ochrony powinny więc mieć uzasadnione podstawy, by – w świetle okoliczności i informacji, jakimi dysponują w momencie zgłoszenia – sądzić, że zgłaszane przez nie informacje są prawdziwe. Należy przyjąć, że istotna jest subiektywna ocena zgłaszającego – o ile jest poparta określonymi faktami pozwalającymi sądzić, że zgłaszane informacje są prawdziwe.

Jednocześnie osoby dokonujące zgłoszenia lub ujawnienia publicznego powinny mieć uzasadnione podstawy, by uznać, że ich informacje są objęte przepisami o ochronie sygnalistów. Na gruncie projektu ustawy o sygnalistach [2] zgłoszenia mogą dotyczyć m.in. dostrzeżonych naruszeń dotyczących:

  • zamówień publicznych, usług, produktów i rynków finansowych,
  • przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
  • bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami,
  • bezpieczeństwa transportu,
  • ochrony środowiska, ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego,
  • bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia i dobrostanu zwierząt,
  • zdrowia publicznego,
  • ochrony konsumentów,
  • ochrony prywatności i danych osobowych,
  • bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych,
  • interesów finansowych skarbu państwa RP, jednostki samorządu terytorialnego oraz UE, rynku wewnętrznego UE, w tym publiczno-prawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych [2a]. 

Wymogi te mają za zadanie chronić przed zgłoszeniami dokonywanymi w złej wierze, zgłoszeniami niepoważnymi lub stanowiącymi nadużycie, które nie będą korzystać z ochrony.

Kto nie skorzysta z ochrony?


Z ochrony gwarantowanej przepisami projektu ustawy o sygnalistach nie skorzystają przede wszystkim:

  • osoby, które w momencie zgłaszania celowo i świadomie przekazały błędne lub wprowadzające w błąd informacje,
  • osoby, które podały w zgłoszeniu umyślnie informacje niepełne i niedokładne, aby wprowadzić przyjmujących zgłoszenie w błąd.

Czy motywy towarzyszące sygnaliście mają znaczenie? 


Przy ocenie, czy poszczególne osoby powinny podlegać ochronie, bez znaczenia pozostają motywy jakimi kierują się przy dokonywaniu zgłoszenia. Ważne jest jednak spełnienie wymogów, o których mowa powyżej. 
Czy na ochronę mogą liczyć osoby zgłaszające same obawy lub podejrzenia?

W tym kontekście należy też dodać, że ochronie gwarantowanej przepisami projektu ustawy powinny podlegać również osoby, które nie dostarczają konkretnych dowodów, ale zgłaszają uzasadnione obawy lub podejrzenia, o ile spełniają łącznie omówione wyżej warunki. 

Jeśli masz pytania lub wątpliwości dotyczące ochrony sygnalistów, skontaktuj się z naszymi ekspertami.




Podstawa prawna:
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii
[1a] art. 6 ust. 1
[2] Projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa
[2a] art. 3 ust. 1

Kontakt

Contact Person Picture

Aneta Siwek

adwokat

Senior Associate

Wyślij zapytanie

Profil


Deutschland Weltweit Search Menu