Poradnik cz. 1 – jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Legalizacja pobytu

​

1 marca 2022 r.

Chcesz zatrudnić obywatela Ukrainy? Konieczna będzie legalizacja pobytu oraz pracy w Polsce. Legalizacja pracy leży po stronie pracodawcy. Legalizacja pobytu – po stronie cudzoziemca.

Pracodawca, który wybrał kandydata do pracy może ubiegać się dla niego o:

1. wydanie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy (do 24 miesięcy);
2. wydanie zezwolenia na pracę (do 3 lat).

Legalizacja pobytu – krok po kroku

Na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy lub wydanego zezwolenia na pracę cudzoziemiec zobowiązany jest do legalizacji pobytu w Polsce.

Legalny pobyt w Polsce obywatela Ukrainy, w celu wykonywania pracy może odbyć się w szczególności na podstawie:

• umożliwia wjazd do Polski na pobyt krótkoterminowy (tj. max 90 dni w każdym okresie 180 dni wstecz);
• upoważnia do wielokrotnego przekraczania granicy z Polską bez posiadania aktualnej wizy – nie zwalnia jednak z obowiązku zalegalizowania zatrudnienia, a więc posiadania niezbędnego do pracy oświadczenia lub zezwolenia;
• cudzoziemiec musi uzasadnić cel podróży i przedstawić warunki planowanego pobytu w Polsce (np. przedstawić do wglądu oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy).

Od 25 lutego 2022 r. Straż Graniczna nie wymaga od obywateli Ukrainy okazywania innych dokumentów niż paszport biometryczny przy przekraczaniu polskiej granicy, a także zezwala na przekroczenie granicy na podstawie innego dokumentu potwierdzającego tożsamość. 

• umożliwia wjazd do Polski na pobyt krótkoterminowy (tj. max 90 dni w każdym okresie 180 dni wstecz);
• wydawana cudzoziemcom, którzy zamierzają przebywać w Polsce lub państwach obszaru Schengen (w czasie jednego lub kilku wjazdów);
• okres ten jest liczony od daty pierwszego wjazdu;
• wiza ta jest wydawana także tym cudzoziemcom, którzy planują poruszać się po terytorium Schengen w celu tranzytu (pociągiem, samochodem czy innym środkiem transportu).

• umożliwia wjazd i ciągły pobyt lub kilka pobytów, które następują po sobie, trwających łącznie dłużej niż 90 dni;
• wiza krajowa typu „D” uprawnia również do poruszania się po terytorium innych państw strefy Schengen w okresie do 90 dni w ciągu 180 dni, w okresie ważności wizy;
• okres ważności wizy krajowej typu D nie może przekroczyć 1 roku (uwaga! jej okresu ważności nie wydłuża posiadanie przez cudzoziemca dokumentu legalizującego pracę wydanego na okres dłuższy niż 1 rok);
• wydana dla konkretnego celu pobytowego, dla osób zamierzających podjąć pracę będzie to wiza o numerze 05A (pracujących na oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy), 05B (pracownicy sezonowi) lub 06 (na podstawie zezwolenia na pracę).

Przykład:
Pani Maria z Ukrainy przebywa w Polsce i pracuje na stanowisku sprzedawcy. Jest zatrudniona na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy wydanego na okres 24 miesięcy od 1 marca 2022 r. do 1 marca 2024 r. Jej wiza utraci ważność 1 marca 2023 r. Pomimo, że pani Maria nadal będzie miała ważny dokument legalizujący jej pracę, jest zobowiązana przed 1 marca 2023 r. złożyć wniosek o przedłużenie wizy krajowej lub złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt i pracę (tzw. zezwolenie jednolite), w celu uzyskania karty pobytu.

Wniosek o wizę można złożyć co do zasady wyłącznie w konsulacie RP za granicą. 
 

• cudzoziemcowi, któremu wydano zezwolenie na pobyt czasowy albo na pobyt stały, wydaje się kartę pobytu;
• dokument ten (wraz z ważnym dokumentem podróży np. paszportem) uprawnia do wielokrotnego przekraczania granicy polskiej bez konieczności posiadania wizy;
• uwaga! na samej karcie pobytu nie jest dopuszczalne zatrudnienie danego pracownika u pracodawcy – karta pobytu wydawana jest dla zezwolenia na pobyt czasowy i pracę u konkretnego pracodawcy – w zezwoleniu wskazane jest zatem, na jakim stanowisku i na jaki okres dany cudzoziemiec może wykonywać pracę;
• aby móc zatrudnić cudzoziemca na podstawie karty pobytu, cudzoziemiec musi zawnioskować o zmianę zezwolenia (karta pobytu pozostanie ta sama, dane pracodawcy ulegną zmianie);

• w tym czasie cudzoziemiec powinien niezwłocznie złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy do właściwego ze względu na pobyt Urzędu Wojewódzkiego (ewentualnie o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę);

• złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy legalizuje pobyt cudzoziemca do momentu rozpatrzenia wniosku przez Urząd Wojewódzki.

• złożenie wniosku legalizuje dalszy pobyt obywatela Ukrainy w Polsce;

• do czasu doręczenia decyzji ostatecznej w sprawie o udzielenie ochrony międzynarodowej cudzoziemiec powinien przebywać na terytorium Polski (opuszczenie kraju co do zasady skutkuje umorzeniem postępowania);

• w ciągu pierwszych 6 miesięcy praca w Polsce jest niedozwolona, chyba że cudzoziemiec posiada wcześniej uzyskany tytuł legalizujący pracę;

• po uzyskaniu ochrony międzynarodowej cudzoziemiec może pracować bez zezwolenia na pracę.