Zmiany w ustawie o VAT w 2017: Usługi budowlane objęte odwrotnym obciążeniem

Wróć>> 

1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Wprowadziła ona do ustawy o VAT szereg rozwiązań służących poprawie ściągalności podatku VAT, czyli  tzw. pakiet uszczelniający. Jednym z rozwiązań jest objęcie mechanizmem odwróconego obciążenia świadczenia niektórych usług budowlanych. Warunki zastosowania mechanizmu odwróconego obciążenia.

Mechanizm odwróconego obciążenia, w odniesieniu do usług budowlanych, znajduje zastosowanie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków (art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT):

• usługobiorca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT,
• usługodawca jest podatnikiem niekorzystającym ze zwolnienia podmiotowego z VAT (zwolnienie do limitu sprzedaży 200 000 zł),
• usługodawca świadczy usługę jako podwykonawca.

Zakres świadczonych usług budowlanych

Katalog usług budowlanych, które zostały objęte mechanizmem odwróconego obciążenia, zawarty został w załączniku nr 14 do ustawy o VAT. Obejmuje on m.in.:

1. Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

2. Roboty ogólnobudowlane związane np. z budową:

• dróg, mostów i tuneli,
• systemów irygacyjnych, magistrali i linii wodociągowych, obiektów do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz stacji pomp,
• przesyłowych i rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych,

3. Roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych,

4. Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę (z wyłączeniem robót ziemnych),

5. Roboty związane z wykonaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,

6. Roboty tynkarskie i malarskie.

Usługi świadczone na przełomie roku

Powyższe regulacje znalazły zastosowanie w odniesieniu do usług wykonanych od 1 stycznia 2017 r. oraz tych usług, które zostały rozpoczęte w 2016 r., ale nie zostały w tym roku zakończone. Moment wykonania usługi ustala się na podstawie art. 19a ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

W odniesieniu do usług przyjmowanych częściowo, usługę uznaje się za wykonaną, w przypadku wykonania tej części , dla której określono zapłatę. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia jej świadczenia.

Ponadto usługi budowlane i budowlano-montażowe uznaje się za wykonane z chwilą ich faktycznego wykonania. Gdy podatnik, świadczący usługę budowlaną jako podwykonawca, otrzymał w 2016 r. zaliczkę na poczet wykonania usług budowlanych, a prace zostały wykonane w 2017 r., wówczas – na podstawie przepisów przejściowych – podatnik ten jest zobowiązany do dokonania korekty rozliczeń z tytułu otrzymanej zaliczki. Korekty tej należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym zostanie wykonana usługa.

Świadczenie usług budowlanych objętych mechanizmem odwróconego obciążenia wiąże się z nowymi obowiązkami m.in. w zakresie prawidłowego określenia przedmiotu świadczenia, roli podwykonawcy, jak również zmiany w sposobie wystawiania faktury VAT.

Pojęcie podwykonawcy

Przepisy, choć odnoszą się do pojęcia „podwykonawcy”, nie definiują go. Ministerstwo Finansów w udzielonych wyjaśnieniach wskazuje na językowe znaczenie tego pojęcia. Niestety, jest ono niejasne i niejednokrotnie pojawiają się kontrowersje dotyczące jego rozumienia. Wskazuje się, że jeżeli „generalny/główny wykonawca” zleci wykonanie usług w ramach swojej umowy zawartej z inwestorem kolejnemu podatnikowi – wówczas ten podatnik staje się jego podwykonawcą. Każdy kolejny podatnik w takim szeregu zleceń staje się podwykonawcą w stosunku do „generalnego/głównego wykonawcy”, niezależnie od liczby dalszych podzleceń usługi.

Niejednokrotnie stosunki gospodarcze pomiędzy podmiotami biorącymi udział w realizacji zlecenia budowlanego nie są jasne i nie sposób określić, który z podmiotów występuje w charakterze inwestora, który jest generalnym wykonawcą, a który podwykonawcą. Jeżeli są Państwo zainteresowani szczegółami omawianego zagadnienia, eksperci Rödl & Partner pozostają do Państwa dyspozycji w biurach w Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu.

Chętnie udzielimy Państwu dalszych informacji w tym zakresie, a także zapewnimy doradztwo podatkowe w zakresie CIT, PIT, VAT.

Do góry>>