Zmiany w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – projekt „tarczy 4.0”

​Tomasz Rygus

15 czerwca 2020 r.

Projekt kolejnej, czwartej już odsłony „tarczy antykryzysowej” przewiduje możliwość zawieszania obowiązków tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS), dokonywania odpisu podstawowego lub wypłaty świadczeń urlopowych. Warunkiem zawieszenia obowiązków będzie spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń.

Obowiązek tworzenia ZFŚS dotyczy pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników, gdy o tworzenie ZFŚS zawnioskuje organizacja związkowa. Jest to jednak obowiązek względny, który może być uchylony w układzie zbiorowym lub w przypadku braku organizacji związkowej w zakładzie, w ustalonym z wybranym przez załogę pracownikiem regulaminie wynagradzania. Czasowe odstąpienie od tworzenia funduszu wymaga w obecnym stanie prawnym zmiany aktów wewnątrzzakładowych, zgodnie z przewidzianymi w kodeksie pracy procedurami.

Zawieszenie obowiązków

Po wejściu w życie projektowanych zmian, zawieszenie na czas epidemii obowiązków pracodawcy związanych z ZFŚS będzie dużo łatwiejsze. Porozumienie co do zawieszenia będzie wymagane jedynie u tych pracodawców, u których działają organizacje związkowe reprezentatywne, o których mowa w ustawie o związkach zawodowych. W pozostałych przypadkach zawieszenie pozostanie w gestii pracodawcy. Ponadto w sytuacji, w której w aktach wewnątrzzakładowych przewidziano wyższą niż ustawowa wysokość odpisu na ZFŚS, nowa „tarcza” przewiduje obniżenie wysokości odpisu do poziomu ustawowego.

Kryteria

Spadek obrotów gospodarczych, będący przesłanką zawieszenia, ma być oceniany według kryterium stosowanego przy udzielaniu dopłat do wynagrodzeń pracowników objętych zmniejszonym wymiarem czasu pracy lub przestojem ekonomicznym (art. 15g ust. 9 specustawy). Alternatywnie do skorzystania z nowego uregulowania mają być uprawnieni pracodawcy, którzy wykażą istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, rozumiany jako co najmniej pięcioprocentowy wzrost stosunku kosztów wynagrodzeń do przychodów ze sprzedaży w dowolnie wskazanym po 1 marca miesiącu, w relacji do miesiąca poprzedzającego (art. 15gb ust. 2 specustawy, proponowany w projekcie „tarczy 4.0”).

Zmiana ma umożliwić przeznaczenie zaoszczędzonych środków na utrzymanie miejsc pracy. Obecnie (15 czerwca 2020 r.) projekt czeka na podpis Prezydenta. 

W przypadku pytań, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.