APA w perspektywie międzynarodowej

Odkąd Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) uchwaliła Plan Działań BEPS w 2015 r., do przepisów podatkowych wielu państw weszły szerokie i bardzo restrykcyjne regulacje, służące zapobieganiu strategiom mającym na celu unikanie opodatkowania. 

Choć OECD zaproponowała własne kompleksowe rozwiązania, sposób wdrażania tych regulacji w poszczególnych krajach znacznie się różni nie tylko w odniesieniu do ram prawnych, ale również wykładni i stosowania przepisów przez organy podatkowe. Jednocześnie regulacje prawne właściwe dla transakcji międzynarodowych stały się bardziej obszerne, a przede wszystkim znacznie bardziej złożone. Ze względu na nowoczesne możliwości również aspekty podatkowe transakcji osiągnęły niepowtarzalny stopień złożoności: czy to ze względu na rozproszenie zadań podmiotów w łańcuchu wartości dodanej po całym świecie przy całkowicie nowych możliwościach współpracy, czy też nowe – zwłaszcza cyfrowe – modele biznesu.

Prawidłowa subsumpcja bardziej złożonych stanów faktycznych pod bardziej złożone przepisy prawa podatkowego wydaje się coraz trudniejsza lub wręcz nieosiągalna. Dotyczy to również międzynarodowych cen transferowych, które nadają transakcjom kolejny wymiar i wymagają rozumienia gospodarczego. Nie dziwi zatem, że stany faktyczne są różnie oceniane, a organy podatkowe wiążą je z różnymi skutkami podatkowymi. Stąd obserwuje się coraz więcej przypadków podwójnego opodatkowania, a liczba postępowań arbitrażowych rośnie od lat. Jednak właśnie to zakłóca konkurencję i stanowi przeszkodę w handlu międzynarodowym. Dlatego w Planie Działań BEPS OECD podkreśla konieczność usprawnienia mechanizmów rozwiązywania sporów międzynarodowych jak również proponuje środki mające na celu eliminowanie sporów.

Jedną z dostępnych możliwości są uprzednie porozumienia cenowe, tzw. „Advanced Pricing Agreements“, zwane również „APA”. Jest to rodzaj umowy pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym zawieranej w celu ustalenia, jak w konkretnych transakcjach (np. udzielenie licencji na wartości niematerialne i prawne) należy określać ceny transferowe. W ten sposób zarówno podatnicy jak i organy podatkowe mogą zyskać pewność co do planowania transakcji, ponieważ zawiera się uprzednie porozumienie dotyczące traktowania pod względem podatkowym danej transakcji. Uprzednie porozumienia cenowe mogą mieć charakter jednostronny (czyli mogą być zawierane między podatnikiem a organem podatkowym państwa jego siedziby), jak również dwu- lub wielostronny (gdy zawierane są pomiędzy przedsiębiorstwami z grupy, objętymi tym samym stanem faktycznym a organami podatkowymi danego państwa).

O ile dotychczas ze względu na koszty i czas trwania takiego postępowania (które może trwać latami) dwu- i wielostronne uprzednie porozumienia cenowe tak naprawdę wchodziły w grę w przypadku dużych przedsiębiorstw i złożonych stanów faktycznych, o tyle coraz częściej stosowane są w mniej złożonych transakcjach (tzw. „small case“).

Poniższe wyjaśnienia mają na celu dostarczyć Państwu podstawowych informacji dotyczących tej tematyki również z perspektywy międzynarodowej.

Michael Scharf

Partner

Steuerberater

Ile uprzednich porozumień cenowych zawieranych jest rocznie w Niemczech?

źródło: EU Joint Transfer Pricing Forum, Statistics on APAs in the EU at the end of 2018

Koszty uprzedniego porozumienia cenowego (APA)

Oprócz kosztów doradztwa należy również uiścić opłaty od wniosków do organów skarbowych. Opłata za nowy wniosek wynosi obecnie 20 tys. EUR, a za wniosek o przedłużenie 15 tys. EUR. Ustawa podatkowa za 2020 r. przewiduje podwyższenie opłaty od nowych wniosków do kwoty 30 tys. EUR, opłata od wniosków o przedłużenie ma natomiast pozostać na obecnym poziomie. Po spełnieniu określonych przesłanek opłata może ulec obniżeniu.

Przyczyny złożenia wniosku o uprzednie porozumienie cenowe (APA)

Przyczyny złożenia wniosku o APA często związane są z próbą zagwarantowania sobie pewności prawa. Dla spółek oznacza to bezpieczeństwo planowania, ponieważ w przypadku prawidłowej realizacji takiego porozumienia można uniknąć podwójnego opodatkowania i nieoczekiwanych płatności podatku czy też zmian sposobu ustalania cen transferowych.  Ponadto badanie cen transferowych przez organy podatkowe jest mniej uciążliwe i krótsze. Można jednak również zauważyć, że ze względu na czas jego trwania i koszty postępowania zawarcie APA brane jest pod uwagę wyłącznie w przypadku bardziej złożonych stanów faktycznych, obciążonych większym ryzykiem.

Zmiana przepisów dotyczących postępowań ws. uprzednich porozumień cenowych

Ustawa podatkowa za 2020 r. po raz pierwszy przewiduje wprowadzenie krajowych regulacji dotyczących APA, których podstawą prawną były dotąd umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Należy podkreślić, że porozumienia takie można zawierać tylko, jeżeli występuje ryzyko podwójnego opodatkowania w danym stanie faktycznym i istnieje prawdopodobieństwo jego uniknięcia w drodze uprzedniego porozumienia cenowego i ustalenia z organem Umawiającego się Państwa wspólnej wykładni jego przepisów. Przesłanką do zawarcia uprzedniego porozumienia cenowego jest zgoda wnioskodawcy i rezygnacja ze składania środków odwoławczych od decyzji podatkowych, o ile te właściwie wdrażają postanowienia porozumienia w określonym w nim okresie (rezygnacja ze środków  odwoławczych).

Dalszych informacji udziela
Michael Scharf
Partner
Steuerberater
T +49 911 9193 1070
michael.scharf@roedl.com

Ile uprzednich porozumień cenowych zawieranych jest rocznie w Hiszpanii?

Poniższa tabela przedstawia dane dotyczące uprzednich porozumień cenowych w Hiszpanii, została opublikowaną przez Wspólne Forum UE ds. cen transferowych[1] 
 

 (Źródło: [1] KOMISJA EUROPEJSKA, DYREKCJA GENERALNA DS. PODATKÓW I UNII CELNEJ, Podatki bezpośrednie, Koordynacja podatkowa, Analiza ekonomiczna i ocena, Polityka i Współpraca w dziedzinie Podatków Bezpośrednich, Wspólne Forum UE ds. cen transferowych, Statystyki dotyczące uprzednich porozumień cenowych w UE pod koniec 2018 r. i z lat poprzednich, począwszy od 2007 r.) 

Ile kosztuje zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego w Hiszpanii?

Hiszpańskie organy podatkowe nie pobierają opłat z tytułu zawarcia uprzedniego porozumienia cenowego. Jedynymi opłatami związanymi z APA w Hiszpanii są opłaty z tytułu ewentualnego doradztwa w przedmiotowym zakresie.

Warto wiedzieć

Z powyższej tabeli wynika, że hiszpańskie organy podatkowe chętnie zawierają uprzednie porozumienia cenowe, aby zapewnić bezpieczeństwo prawne rozwiązań stosowanych przez przedsiębiorstwa inwestujące
w Hiszpanii oraz przedsiębiorstwa wielonarodowe z siedzibą w Hiszpanii, które planują inwestycje zagraniczne. W ten sposób, tj. zawierając uprzednie porozumienia cenowe, organy podatkowe dążą do zmniejszenia liczby sporów sądowych, a jednocześnie do zabezpieczenia swojej podstawy opodatkowania brutto i poboru podatku.

Dlaczego klienci decydują się na zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego?

Z APA korzystają klienci chcący skorygować ceny transferowe na koniec roku w rozliczeniach z  grupą, oraz podmioty chcące uzyskać pewność, że stosowane przez nich zasady ustalania cen transferowych są prawidłowe pod względem prawnym, i przez to uniknąć korekt cen transferowych w wyniku audytu podatkowego.

Dalszych informacji udziela
Mariana Robles
Partner

Kierownik zespołu ds  cen transferowych

T +34 915 33 38 20
 mariana.robles@roedl.com

Ile uprzednich porozumień cenowych zawieranych jest rocznie w Chinach?

Ze względu na ograniczone środki Państwowej Administracji Podatkowej (SAT) Chińskiej
Republiki Ludowej, liczba wniosków o uprzednie porozumienia cenowe jest w tym kraju ograniczona. W 2018 r. chińskie organy podatkowe podpisały w sumie 9 uprzednich porozumień cenowych, z czego 2 jednostronne i 7 dwustronnych.

Ile kosztuje zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego w Chinach?

W Chińskiej Republice Ludowej zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego jest bezpłatne.

Dlaczego klienci decydują się na zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego?

Do celów pewności podatkowej. Uprzednie porozumienie cenowe może być zawarte na okres od 3 do 5 lat, począwszy od roku, w którym chińskie władze formalnie zatwierdzą list intencyjny. Ponadto, jeżeli w latach ubiegłych spółka zawierała z podmiotami powiązanymi transakcje podobne lub takie same jak te objęte porozumieniem APA, to na wniosek przedsiębiorstwa organy podatkowe mogą z mocą wsteczną zastosować zasady ustalania cen i sposoby kalkulacji określone w porozumieniu w celu weryfikacji i korekty cen zastosowanych w transakcjach z podmiotami powiązanymi w poprzednich latach. Takie rozwiązanie jest możliwe dla okresu sięgającego do dziesięciu lat wstecz.

Warto wiedzieć

11 października 2016 r. Państwowa Administracja Podatkowa Chińskiej Republiki Ludowej wydała Obwieszczenie Publiczne [2016] nr 64, które reguluje proces składania wniosków o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego w Chinach oraz określa związane z tym wymogi. Zgodnie z zawartymi w nim regulacjami zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego obejmuje 6 etapów: spotkanie wstępne, list intencyjny, analizę i weryfikację, formalne złożenie wniosku, negocjacje i podpisanie porozumienia oraz wdrożenie i nadzór. Należy podkreślić, że etap analizy i weryfikacji ma miejsce przed formalnym złożeniem wniosku, a przedsiębiorstwa zobowiązane są na tym etapie do korekty swoich metod kalkulacji cen transferowych. Może to mieć wpływ na dwustronne i wielostronne uprzednie porozumienia cenowe. Obwieszczenie Publiczne [2016] nr 64 określa również konkretne kryteria przesądzające o przyjęciu lub odrzuceniu wniosku o uprzednie porozumienie cenowe. Przedsiębiorstwa zobowiązane są aktywnie współpracować z organami podatkowymi oraz przygotować/ złożyć wymagane dokumenty w terminie, aby uzyskać zgodę na formalne złożenie wniosku. Warto również zauważyć, że Obwieszczenie Publiczne [2016] nr 64 określa bardziej obszerne wymogi, które należy spełnić ubiegając się o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego, w tym analizę korzyści wynikających z lokalizacji, takich jak np. premia rynkowa i oszczędności związane z lokalizacją, a także analizę łańcucha wartości dodanej itp.

Dalszych informacji udziela
Judy Zhu
Senior Associate, Tax Consultant
T +86 21 6163 - 5361
judy.zhu@roedl.com
 

Ile uprzednich porozumień cenowych zawieranych jest rocznie w USA?

IRS (Internal Revenue Service – amerykański urząd podatkowy) co roku wydaje raport ws. zawartych uprzednich porozumień cenowych, w którym przedstawia działania w ramach programu dot. uprzednich i wzajemnych porozumień cenowych (Advanced Pricing and Mutual Agreement Program, APMA). Poniżej fragment raportu z 2019 roku.

Spadek liczby otrzymanych wniosków o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego:
W 2019 r. IRS otrzymał ok. 40 % mniej wniosków niż w 2018 r. W 2019 r. do IRS wpłynęło 121 wniosków o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego (17 jednostronnych, 96 dwustronnych i 8 wielostronnych), podczas gdy w 2018 r. liczba otrzymanych wniosków wyniosła 203. Ponadto według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. w ramach programu APMA do urzędu wpłynęło 29 wniosków o ustalenie opłaty za wniosek o APA, do których nie były jeszcze dołączone wypełnione wnioski o APA, co stanowi mniej niż połowę liczby wniosków ws. opłat w porównaniu z rokiem 2018.
 
Niewielki wzrost liczby wypełnionych wniosków o APA:
W roku kalendarzowym 2019 w ramach APMA zawarto 120 uprzednich porozumień cenowych (29 jednostronnych i 91 dwustronnych), podczas gdy w 2018 r. liczba ta wynosiła 107. Spośród tych 120 porozumień 68 stanowiło odnowienie porozumień cenowych (ok. 57%), z czego 20 miało charakter jednostronny, a 48 dwustronny. Około 25% wszystkich zawartych uprzednich porozumień cenowych dotyczyło okresów przed zawarciem APA (tzw. rollbacks). Prawdopodobnie w znacznej części przypadków dzięki zawarciu uprzednich porozumień cenowych z mocą wsteczną spadła ilość audytów cen transferowych ze strony IRS lub organów podatkowych Umawiającego się Państwa.

Umawiające się Państwa zawierające dwustronne uprzednie porozumienia cenowe:
W 2019 r. najwięcej wniosków (32%) o dwustronne uprzednie porozumienia cenowe przypadało na Japonię (32%). Na drugim miejscu uplasowała się Kanada z wynikiem 14%. Wnioski dotyczące Indii wyniosły 12%, co oznacza spadek o 9% w porównaniu do roku 2018. Inne kraje, w odniesieniu do których złożono znaczną liczbę wniosków mających status „złożone”, „w trakcie przetwarzania” lub „rozstrzygnięte” to Australia, Francja, Niemcy, Włochy, Korea, Meksyk, Szwajcaria i Wielka Brytania.

Ile kosztuje zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego w USA?

Opłaty za wniosek o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego określone są w Załączniku do Procedury Podatkowej (ang. Revenue Procedure) 2015-41. Będą one podwyższane dwuetapowo:

1. W przypadku wniosków o uprzednie porozumienia cenowe złożonych po 30 czerwca 2018 r. opłaty będą wzrastać w następujący sposób:

• 86,750 USD za zawarcie nowego uprzedniego porozumienia cenowego;
• 48,500 USD za odnowienie uprzedniego porozumienia cenowego;
• 42,000 USD w przypadku mniej złożonych transakcji („small case“);
• 17,750 USD za zmianę uprzedniego porozumienia cenowego.

2. W przypadku wniosków o uprzednie porozumienia cenowe złożonych po 31 grudnia 2018 r. opłaty będą wzrastać w następujący sposób:

• 113,500 USD za zawarcie nowego uprzedniego porozumienia cenowego;
• 62 000 USD za odnowienie uprzedniego porozumienia cenowego;
• 54 000 USD w przypadku mniej złożonych transakcji;
• oraz 23 000 USD za zmianę uprzedniego porozumienia cenowego.
  
  

Dlaczego klienci decydują się na zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego?

Uprzednie porozumienie cenowe to rodzaj umowy pomiędzy urzędem podatkowym IRS a podatnikiem, na mocy którego IRS zobowiązuje się, że nie będzie wymagać korekt cen transferowych zgodnie z art. 482 amerykańskiej ordynacji podatkowej (IRC) w odniesieniu do pojedynczej lub wielu transakcji, których dotyczy APA, jeżeli podatnik złoży zeznanie podatkowe za rok, którego dotyczy APA w oparciu o ustalone metody kalkulacji cen transferowych. Postępowanie ws. APA jest dobrowolne i ma na celu rozwiązanie istniejących i potencjalnych sporów dotyczących cen transferowych w oparciu o określone reguły i na zasadzie współpracy, stanowiąc alternatywę dla tradycyjnego sposobu rozpatrywania sporów.

Z naszego doświadczenia wynika, że ze względu na koszty i czasochłonność procedury tylko większe, międzynarodowe przedsiębiorstwa korzystają z programu APA w celu rozwiązywania sporów. Ogólnie przedsiębiorcy nie chcą być związani przez kilka lat cenami transferowymi określonymi w APA. 

Dalszych informacji udziela
Oliver Hecking
Partner
Steuerberater, CPA
T +1 704 831-3565
oliver.hecking@roedl.com