Raportowanie niefinansowe przedsiębiorstw – nowe obowiązki dla tysięcy podmiotów gospodarczych

W obecnym stanie prawnym raportowanie niefinansowe jest obowiązkiem tylko największych podmiotów prawnych. Regulacje na jego temat zasadniczo mieszczą się w art. 49b ustawy o rachunkowości, która wyznacza tylko generalne elementy, jakie powinny się znaleźć w oświadczeniu na temat informacji niefinansowych. 

Przedsiębiorstwa, które nie podlegają szczególnym regulacjom, mają zatem znaczną swobodę w raportowaniu niefinansowym. Stan ten zmieni się jednak niebawem. 

Aktualne regulacje dotyczące raportowania niefinansowego wprowadzone do ustawy o rachunkowości bazują na przepisach dyrektywy w sprawie ujawniania informacji niefinansowych 2014/95/UE (NFRD). Następcą NFRD jest dyrektywa ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). 

CSRD została już uchwalona i weszła w życie 5 stycznia 2023 r., a państwa członkowskie UE mają 18 miesięcy na jej implementację do krajowych porządków prawnych. Po uchwaleniu przepisów krajowych nowe wymogi w zakresie sprawozdawczości niefinansowej będą wiążące dla unijnych przedsiębiorstw. 

Bez wątpienia CSRD stanowi prawdziwą rewolucję w sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie raportowania w obszarze zrównoważonego rozwoju. Przepisy dyrektywy zakładają trójstopniowy terminarz zastosowania nowych przepisów przez poszczególne podmioty. 

W pierwszej kolejności dane za rok obrotowy 2024 raportować będą duże jednostki zatrudniające średniorocznie powyżej 500 pracowników. W dalszej kolejności nowe obowiązki w zakresie raportowania obejmą także mniejsze podmioty. Docelowo raportowaniem objęte zostaną wszystkie duże jednostki, a więc podmioty, które spełniają co najmniej 2 z następujących kryteriów:

Ponadto obowiązek raportowania dotknie również małe i średnie przedsiębiorstwa będące jednostkami interesu publicznego (przede wszystkim podmioty giełdowe). 

Rewolucyjność CSRD nie polega jednak tylko na objęciu obowiązkami sprawozdawczymi znacznie szerszej grupy przedsiębiorstw niż dotychczas. Zmieni się przede wszystkim sposób raportowania i zakres informacji. 

Raportowanie odbywać się będzie zgodnie z unijnymi standardami sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS). Standardy ESRS wprowadzone zostaną przez Komisję Europejską w drodze rozporządzenia delegowanego. Oznacza to, że standardy raportowania obowiązywać będą wszystkie podmioty raportujące w zakresie ESG w państwach członkowskich, które dokonają już implementacji dyrektywy. Projekt rozporządzenia wprowadzającego ESRS został opublikowany przez Komisję Europejską 9 czerwca 2023 r. 

 

Przyjęcie jednolitych i obowiązkowych standardów raportowania w całej Unii Europejskiej oznacza, że sporządzenie raportu niefinansowego wymagać będzie znacznie większego nakładu pracy niż do tej pory. Zgodnie z projektem rozporządzenia delegowanego w pierwszym zestawie ESRS wprowadzonych zostanie 12 standardów, które dzielą się na standardy:

W ramach wszystkich ujawnień przewidywanych przez aktualny projekt ESRS konieczne może być do zebrania i ujawnienia ponad 1000 informacji, co pokazuje stopień ich szczegółowości. Dlatego też zbieranie danych do raportu ESG za rok obrotowy 2024 trzeba będzie rozpocząć odpowiednio wcześniej. 

Przygotowując swoje przedsiębiorstwo do raportowania niefinansowego, warto zacząć od weryfikacji, jakim obowiązkom prawnym w powyższym zakresie podlegać będzie jednostka i jakie informacje będzie musiała ujawniać. Konieczne jest również stworzenie odpowiednich narzędzi i procedur do zbierania informacji podlegających ujawnieniu – nie tylko wewnątrz organizacji, ale również w stosunku do dostawców i kontrahentów. Podejmując działania mające na celu wdrożenie nowych wymogów w zakresie raportowania ESG, warto pamiętać również o celu, w jakim wprowadzane są powyższe obowiązki – o transformacji unijnej gospodarki w kierunku zrównoważonej środowiskowo oraz społecznie. Z formalnego punktu widzenia należy natomiast pamiętać, że raport ESG podlegać będzie badaniu na zasadach podobnych jak sprawozdania finansowe, zatem konieczne będzie uzyskanie pozytywnej opinii audytora. 

Wskazane wyżej wymogi sprawiają, że raportowanie ESG będzie dużym wyzwaniem dla podmiotów, które do tej pory nie prowadziły sprawozdawczości w tym zakresie. 

Skontaktuj się z nami – odpowiemy na wszelki pytania dotyczące raportowania ESG i pomożemy Ci wypełnić nowe obowiązki w tym zakresie.