Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości stacji transformatorowej i znajdujących się w niej urządzeń

27 września 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny [1] wypowiedział się na temat problematyki opodatkowania stacji transformatorowej oraz znajdujących się w niej transformatorów, urządzeń rozdzielni i baterii akumulatorów na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Na ten moment nie opublikowano jeszcze pisemnego uzasadnienia wyroku, jednak z ustnych motywów rozstrzygnięcia można już wyciągnąć kilka wniosków.

Sprawa dotyczyła rozliczenia podatku od nieruchomości za 2015 r. Właścicielowi m.in. rozdzielni wnętrzowych, stacji transformatorowych, punktów zasilania i innych obiektów służących przesyłowi energii elektrycznej określono wysokość zobowiązania podatkowego, którą zakwestionował.

Podatnik podważał ustalenia organów podatkowych, wskazując, że urządzenia techniczne (transformatory, urządzenia rozdzielni i baterie akumulatorów) znajdujące się wewnątrz stacji transformatorowej – tj. budynku będącego obiektem budowlanym, trwale związanego z gruntem, wydzielonego z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadającego fundament i dach – stanowią przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości łącznie z tym budynkiem od posiadanej powierzchni użytkowej. Podatnik twierdził, że przedmiotowe urządzenia techniczne nie stanowią budowli podlegających opodatkowaniu. 

Organy podatkowe nie podzieliły tej argumentacji. Stwierdziły, że urządzenia te stanowią element sieci elektroenergetycznej i tworzą wraz z nią całość techniczno-użytkową. Jednocześnie w ich ocenie przedmiotowe urządzenia usytuowane w budynku stanowią odrębne od niego przedmioty opodatkowania. Organy tym samym doszły do wniosku, że transformatory, urządzenia rozdzielni i baterie akumulatorów stanowią budowlę podlegającą opodatkowaniu. 

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu podzielił zdanie organów podatkowych. Uznał, że umiejscowienie budowli w budynku nie oznacza, że opodatkowaniu podlega tylko jeden z tych obiektów. Przyjął również, że do niezbędnych elementów sieci elektroenergetycznej stanowiących wraz z nią całość techniczno-użytkową należą m.in. transformatory, urządzenia rozdzielcze i baterie akumulatorów. 

Rozstrzygnięcie sporu wymagało oceny – po pierwsze – czy można opodatkować budowlę w sytuacji, w której jest umiejscowiona w budynku oraz – po drugie – czy sporne urządzenia mogą być opodatkowane jako elementy sieci elektroenergetycznej statuującej budowlę. 

NSA w ustnych motywach rozstrzygnięcia wskazał, że nie ma żadnych przeszkód, aby obiekt budowlany, który spełnia wszystkie elementy pojęcia budowli i jest umiejscowiony wewnątrz budynku, mógł być opodatkowany jako odrębny przedmiot opodatkowania.

Zdaniem NSA należało zaaprobować stanowisko organów podatkowych oraz WSA, które uznały, że urządzenia takie jak transformatory, urządzenia rozdzielcze i baterie akumulatorów stanowią element sieci elektroenergetycznej i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Za takim wnioskiem przemawiała w szczególności ustalona na podstawie niekwestionowanych przez stronę opinii biegłych kwestia związku techniczno-użytkowego. 

Powyższe stanowisko NSA jest niestety kolejnym niekorzystnym rozstrzygnięciem dla podatników działających w branży elektroenergetyki. 

Warto zaznaczyć, że sprawa ta była rozstrzygana na gruncie przepisów obowiązujących w 2015 r. W stanie prawnym obowiązującym przed 28 czerwca 2015 r. do zaliczenia spornych urządzeń do kategorii budowli decydujące było istnienie związku techniczno-użytkowego. Po tej dacie definicja obiektu budowlanego w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane nie odnosi się do techniczno-użytkowego związku budowli z instalacjami i urządzeniami, a wyłącznie do związku budowli z instalacjami w sposób zapewniający możliwość jej użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Wydaje się, że pomimo zmiany normatywnej wyżej wymienionej definicji– z uwagi na brak zarzutów strony do opinii biegłych – NSA przyjął, że transformatory, urządzenia rozdzielni i baterie akumulatorów stanowią całość techniczno-użytkową z siecią elektroenergetyczną i jako takie podlegają opodatkowaniu. 

Niemniej jednak można zaobserwować, że po zmianie przepisów sytuacja dla podatników podatku od nieruchomości powoli zaczyna się kształtować korzystniej, co można już zaobserwować na podstawie kilku orzeczeń sądów administracyjnych [2] oraz niedawnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 lipca 2023 r. [3]. Z całą pewnością w przypadku opodatkowania urządzeń infrastruktury elektroenergetycznej ważne jest posiadanie mocnej argumentacji technicznej co do funkcjonalności i roli danych urządzeń technicznych.

Jeżeli na Twoim gruncie znajduje się infrastruktura elektroenergetyczna i masz wątpliwości co do zasad jej opodatkowania – skontaktuj się z nami.

Podstawa prawna:

[1] Zob. wyrok NSA z 27 września 2023 r., III FSK 2380/21.

[2] Zob. wyrok NSA z 6 grudnia 2022 r., III FSK 740/22; wyrok WSA w Poznaniu z 14 lutego 2023 r., I SA/Po 636/22; wyrok WSA w Poznaniu z 1 czerwca 2023 r., I SA/Po 292/23.

[3] Zob. wyrok TK z 4 lipca 2023 r., SK 14/21.