CBAM – graniczny podatek węglowy

Maria Wośkowiak

26 września 2023

1 października 2023 r. rozpocznie się okres przejściowy stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂ (CBAM), który potrwa aż do 31 grudnia 2025 r.

CBAM jest jednym z filarów unijnego programu „Fit for 55", którego celem jest walka z ucieczką emisji gazów cieplarnianych.

Wdrożenie nowych regulacji jest podzielone na dwie fazy:

okres przejściowy od 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. – importerzy będą zobowiązani jedynie do składania raportu CBAM w okresach kwartalnych,
okres od 1 stycznia 2026 r. – importerzy będą zobowiązani do nabywania i umarzania certyfikatów jako formy płatności podatku węglowego oraz składania rocznych raportów w tym zakresie.

W okresie przejściowym, importerzy lub wyznaczeni pośredni przedstawiciele celni będą zobowiązani do wypełnienia obowiązków sprawozdawczych, poprzez składanie Komisji Europejskiej kwartalnych sprawozdań w sprawie tzw. emisji wbudowanych związanych z importem towarów objętych rozporządzeniem.

Pierwsze sprawozdanie należy złożyć do 31 stycznia 2024 r. w odniesieniu do towarów przywiezionych w ostatnim kwartale 2023 r.

W pierwszym etapie CBAM ma dotyczyć importu następujących kategorii towarów:

cement, wybrane produkty z pozycji CN 2523 (np. klinkier cementowy, biały cement portlandzki, nawet sztucznie barwiony, pozostałe cementy hydrauliczne),
energia elektryczna (CN 2716 00 00),
nawozy – np. kwas azotowy, mocznik, amoniak bezwodny, azotany potasu lub w roztworze wodnym,
towary przemysłu hutniczego, np. żelazo i stal, elementy konstrukcyjne torów kolejowych lub tramwajowych, wkręty, śruby, nakrętki, wkręty do podkładów, haki gwintowane, nity, zawleczki, przetyczki, podkładki z żeliwa i stali, cysterny, beczki, puszki itp.
aluminium – np. blachy, folia aluminiowa, rury, przewody rurowe, kolanka, tuleje, druty, konstrukcje z aluminium (np. mosty i części mostów, wieże) itp.,
wodór.

Za niezłożenie sprawozdań bądź złożenie sprawozdań nieprawidłowych lub niekompletnych importerom grożą kary w postaci sankcji finansowych.

Wejście w życie nowych przepisów będzie miało znaczący wpływ na łańcuchy dostaw w całej Unii Europejskiej. Importerzy powinni już teraz przygotować się do zmian poprzez wdrożenie procedur wewnętrznych umożliwiających spełnienie obowiązków sprawozdawczych wynikających z rozporządzenia.

Jeżeli masz pytania dotyczące nowych obowiązków, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.