Home

Internal

International

Kontakt

de|en|pl

49 krajów – 110 biur – 5 800 pracowników – 1 firma |

Na świecie

Nasz strona wykorzystuje pliki cookies w celu personalizacji oferty wysyłanej do klientów oraz analizy zachowania użytkowników, tak aby dostarczać usługi na najwyższym poziomie. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie danych. Dalsze informacje można znaleźć w polityce prywatności.

Koronawirus: uważaj, kiedy przyjmujesz mandat

Anastazja Niedzielska-Pitera

22 kwietnia 2020

Wobec nowych obostrzeń nakładanych na obywateli zwiększa się liczba mandatów karnych wystawianych przez policję. Warto pamiętać, że każdemu przysługuje prawo odmowy przyjęcia mandatu. Skorzystanie z tego uprawnienia może okazać się obecnie bardzo korzystne, ponieważ najnowsze przepisy budzą wiele wątpliwości.

Zgodnie z rozporządzeniami Ministra Zdrowia wydanymi w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego wprowadzone zostały nadzwyczajne ograniczenia dla obywateli. Wśród nich można wymienić m.in.: zakaz swobodnego przemieszczania się, zakaz zgromadzeń, zakaz wychodzenia na zewnątrz dla osób poniżej 18 roku życia (następnie poniżej 13 roku życia). Egzekwowanie tych zakazów następuje zazwyczaj przez nałożenie mandatu przez funkcjonariusza policji. Warto jednak pamiętać, że w prawie polskim nie ma obowiązku przyjęcia mandatu. Zgodnie z art. 97 § 2 kodeksu postępowania w sprawie o wykroczenia każdemu przysługuje prawo odmowy przyjęcia mandatu karnego. Co więcej, każdy funkcjonariusz ma obowiązek pouczyć obywatela o możliwości skorzystania z tego uprawnienia. Odmawiając przyjęcia mandatu, nie musimy podawać przyczyn naszej decyzji, a funkcjonariusz musi to uszanować.

Co dzieje się po odmowie przyjęcia mandatu

Jeśli odmówimy przyjęcia mandatu, nie powstanie obowiązek zapłaty grzywny. Wtedy jednak funkcjonariusz zobowiązany jest do złożenia do sądu wniosku o ukaranie. Sprawa składana jest do sądu rejonowego, do wydziału wykroczeniowego. Po jakimś czasie sąd zawiadamia osobę, która odmówiła przyjęcia mandatu o planowanym posiedzeniu. W normalnych warunkach taka rozprawa wyznaczana jest w ciągu pół roku. Obecne zawieszenie posiedzeń sądowych może znacząco wydłużyć ten czas. Podczas posiedzenia należy wyjaśnić sądowi swoje argumenty. Wtedy możliwe jest m.in. uchylenie mandatu lub umorzenie postępowania.

Odmowa przyjęcia mandatu – argumenty „za”

Dlaczego warto odmówić przyjęcia mandatu? Między innymi dlatego, że podstawa prawna ograniczeń związanych z epidemią budzi poważne zastrzeżenia. Większość ograniczeń dotyczy naszych konstytucyjnych praw i wolności. Wśród nich należy wymienić swobodę poruszania się (art. 52 Konstytucji), wolność zgromadzeń (art. 57 Konstytucji) i ochronę prawa do życia prywatnego (art. 47). Ograniczenia tych praw i wolności mogą następować tylko w ustawie i tylko w razie ogłoszenia stanu nadzwyczajnego. Obecnie obowiązujące zakazy zostały wprowadzone rozporządzeniem (a nie ustawą) i bez ogłoszenia stanu nadzwyczajnego. Wobec tego sądy, które bezpośrednio stosują normy konstytucyjne, mogą uchylić mandat ze względu na brak ważnej podstawy prawnej do jego wydania.

Przedawnienie mandatu

Wykroczenie przestaje być karalne, jeśli od chwili jego popełnienia upłynął rok. Oznacza to, że jeśli wniosek o ukaranie nie wpłynie w tym terminie do sądu, będziemy wolni od wszelkiej odpowiedzialności. Jeżeli wniosek zostanie złożony w ciągu roku od momentu popełnienia czynu, termin karalności wydłuża się do dwóch lat. Do tego czasu sąd musi wydać orzeczenie w sprawie. Biorąc pod uwagę odwołanie rozpraw w sądach w związku z epidemią, przeciążenie sędziów i pracowników sądów, można przypuszczać, że część wykroczeń się przedawni.

Co zrobić w razie spotkania z patrolem

Pamiętajmy, że policjanci zawsze powinni pytać, jaka jest przyczyna np. naszego wyjścia z domu przed nałożeniem jakiejkolwiek kary. Choć nie mamy obowiązku udzielenia odpowiedzi, to warto uprzejmie porozmawiać z funkcjonariuszami i powiedzieć, w jaki sposób obecnie realizujemy nasze potrzeby życiowe. Mogą być one szeroko rozumiane. Dzięki takiej rozmowie policja może odstąpić od dalszych czynności lub udzielić upomnienia. W sytuacji, w której racjonalne argumenty nie pomagają i grozi nam np. 12 tys. złotych grzywny za jazdę na rowerze, nieprzyjęcie mandatu w chwili jego wystawienia może okazać się korzystne. Wiąże się jednak z wizytą w sądzie. Podczas odmowy przyjęcia mandatu warto dodać, by funkcjonariusze zawarli we wniosku o ukaranie stwierdzenie, że podczas interwencji oświadczyliśmy, że jesteśmy w trakcie realizacji naszych spraw niezbędnych do zaspokojenia bieżących potrzeb życia codziennego. Dzięki temu możemy zwiększyć nasze szanse na pozytywne rozstrzygnięcie sprawy.

Jeśli są Państwo zainteresowani omówieniem szczegółów dotyczących tematu, eksperci Rödl & Partner pozostają do Państwa dyspozycji.

Kontakt

Contact Person Picture

dr Anastazja Niedzielska-Pitera

radca prawny

Senior Associate

+48 880 784 338

Wyślij zapytanie

Profil