Monitorowanie przewozu towarów „wrażliwych” – nowe przepisy

​14 czerwca 2018 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące monitorowania przewozu tzw. towarów „wrażliwych”, takich jak m.in. paliwa silnikowe, biodiesel, oleje smarowe, rozcieńczalniki, rozpuszczalniki, susz tytoniowy.

Zmiany rozszerzają krąg podmiotów zobowiązanych do dokonania zgłoszenia przewozu tego typu towarów na i przez teren Rzeczpospolitej Polskiej do elektronicznego rejestru oraz jego uzupełniania i aktualizacji poprzez system SENT. Uchwalone przepisy mają na celu skuteczniejsze przeciwdziałanie wyłudzeniom zwrotów podatku VAT oraz zabezpieczenie dostępu do leków ratujących życie dla leczących się na terenie kraju.

Poniżej prezentujemy najważniejsze z wprowadzonych zmian. Jednocześnie przypominamy o obowiązku zgłaszania przewozów towarów wrażliwych w systemie SENT. Taki obowiązek może spoczywać na każdym przedsiębiorstwie nabywającym i sprzedającym towary wrażliwe. Niedopełnienie obowiązków zgłoszeniowych grozi wysokimi karami.

Nowe podmioty objęte monitorowaniem przewozu towarów „wrażliwych”

Nowelizacją z 10 maja 2018 roku ustawodawca rozszerzył krąg podmiotów objętych systemem SENT o podmioty przewożące towary koleją (które dotychczas stanowiły łatwy cel wyłudzeń). Przypominamy, że od 18 kwietnia 2018 roku obowiązkiem objęte były podmioty, które zajmują się wysyłaniem, odbieraniem i przewożeniem produktów oznaczonych odpowiednimi kodami CN i PKWiU.

Ze względu na specyfikę przewozu kolejowego jest on objęty zmodyfikowanymi procedurami w celu dostosowania ich do tego środka transportu. Jedną z takich procedur jest brak odpowiedzialności maszynisty za wykroczenia popełnione przez nadawcę towaru. Na maszyniście nie będą ciążyły takie same obowiązki, co na kierowcy pojazdu samochodowego.

Odejście od klasyfikacji PKWiU na rzecz klasyfikacji CN

Prawodawca w tej samej noweli wykluczył stosowanie klasyfikacji PKWiU, co oznacza, że system będzie obsługiwany wyłącznie przez Nomenklaturę Scaloną CN. Pozwoli to podmiotom objętym obowiązkiem uniknąć wątpliwości dotyczących stosowania kwalifikacji. To jednak nie koniec uproszczeń dla zobowiązanych. W przypadku przewozu od jednego nadawcy do jednego odbiorcy jednym środkiem transportu możliwe jest zastosowanie jednego zgłoszenia dla różnego rodzaju towarów, o ile ilość każdego z nich przekraczać będzie 500 l lub 500 kg.

Istotną zmianą jest także wyłączenie z systemu SENT towarów z pozycji 2905 oraz 3824, które to nie posiadają statusu wyrobów akcyzowych.

Nowe towary objęte systemem SENT

Szczególnym rodzajem objęcia systemem SENT będzie przewożenie niektórych produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, których szczegółowy wykaz znaleźć można w obwieszczeniu Ministra Zdrowia. Dotyczyć to będzie przede wszystkim produktów specjalistycznych oraz nowoczesnych, zwłaszcza tych ratujących życie. Główny Inspektorat Farmaceutyczny będzie monitorował i w razie uchybień obligatoryjnie zatrzymywał towar. Zatrzymany towar będzie kierowany do hurtowni farmaceutycznej, z którą GIF zawarł umowę o strzeżenie i przechowywanie takich towarów.

Nowe uprawnienia Krajowej Administracji Skarbowej

Krajowa Administracja Skarbowa otrzyma nowe uprawnienia odnośnie sprawdzania prawidłowości przewozów. Będzie mogła, w przypadku wystąpienia zwiększonego ryzyka, powiadomić przewoźnika o kontroli towarów w określonym przez przepisy miejscu. W razie niedopełnienia obowiązków przewidzianych przez wezwanie na uchylającego się czekają kary w wysokości od 20 000 do 100 000 zł.

Nowe regulacje dotyczące kar

Podstawą wyliczenia kar pieniężnych, zgodnie z nowymi przepisami, będzie wartość brutto, a nie jak dotychczas wartość netto towarów. To nie jedyna zmiana w katalogu kar. Sankcją 10 000 zł zostanie obłożone niedostarczenie zgłoszonego towaru do miejsca dostarczenia albo zakończenia przewozu na terytorium RP przez przewoźnika.

Ustawodawca wprowadził także dwie zmiany łagodzące kary. W przypadku przewozu towarów ze składu podatkowego, gdy podatek akcyzowy i podatek VAT zostaną opłacone przez podmiot wysyłający, a ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu i dotyczą danych innych niż związanych z towarem, na podmiot wysyłający, podmiot odbierający lub przewoźnika będzie można nałożyć karę w wysokości 2000 zł, a nie tak jak dotychczas - aż 10 000 zł. 

W przypadku wykrycia (w trakcie postepowania podatkowego, kontroli podatkowej albo kontroli celno-podatkowej) naruszeń obowiązków przewidzianych przez przepisy o systemie monitorowania drogowego, jeśli jednocześnie nie dojdzie do uszczuplenia dochodów z tytułu podatku VAT i akcyzy, nie będzie się wymierzać kary pieniężnej. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy do ujawnienia nieprawidłowości doszło podczas kontroli drogowej. Do 31 lipca 2018 roku nie będą jednak wymierzane kary pieniężne w przypadku uchybień w obowiązkach w przewozie kolejowym, co ma dać przewoźnikom oraz innym uczestnikom rynku czas na dostosowanie się do nowych przepisów.

Kogo dotyczą zmiany?

Wprowadzone zmiany dotyczą wyłącznie podatników dotychczas objętych systemem SENT bądź podmiotów transportujących towary objęte obecnie systemem SENT drogą kolejową oraz produkujących, wysyłających lub zajmujących się dystrybucją leków, produktów leczniczych i żywnościowych specjalnego zastosowania.

5.07.2018